ਆਓ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਗੁਰਮਤਿ ਕਾਵਿ-ਧਾਰਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣੀਏ ✍️ ਸ. ਸੁਖਚੈਨ ਸਿੰਘ ਕੁਰੜ (ਪੰਜਾਬੀ ਅਧਿਆਪਕ)

(ਲੜੀ ਨੰਬਰ 5)

1.ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿੰਨੇ ਗੁਰੂ ਕਵੀ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-  ਸੱਤ ਗੁਰੂ (ਪਹਿਲੇ,ਦੂਜੇ,ਤੀਜੇ,ਚੌਥੇ,ਪੰਜਵੇਂ, ਨੌਵੇਂ ਤੇ ਦਸਵੇਂ)
2.ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦਰਜ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਛੇ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ
3.ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਜੀਵਨ-ਕਾਲ ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ- ਜਨਮ 1469 ਈ. ਰਾਇ ਭੋਇੰ ਦੀ ਤਲਵੰਡੀ ਤੇ 1539ਈ. ਵਿੱਚ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਏ।
4.ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਾਣੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ।
ਉੱਤਰ- ਜਪੁਜੀ, ਸਿਧ ਗੋਸਟਿ, ਪੱਟੀ, ਵਾਰ ਰਾਗ,ਵਾਰ ਮਾਝ, ਵਾਰ ਮਲਾਰ, ਬਾਰਾਂਮਾਹ ਤੁਖਾਰੀ, ਸੋਹਿਲਾ, ਅਲਾਹੁਣੀਆਂ, ਬਾਬਰਵਾਣੀ, ਅਸ਼ਟਪਦੀਆਂ, ਦੱਖਣੀ ਓਅੰਕਾਰ, ਪਹਿਰੇ, ਕੁਝ ਸਲੋਕ ਆਦਿ।
5.ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹੜੀ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੀਹ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ- ਵਾਰ ਮਲਾਰ ਕੀ ਵਿੱਚ
6.ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹੜੀ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਕਸਾਈ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ- ਵਾਰ ਮਾਝ ਕੀ ਵਿੱਚ
7.ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ਬਦ ਦਰਜ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ- 974 ਸ਼ਬਦ
8.ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬਾਣੀ ਕਿੰਨੇ ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰਚੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- 19 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ
9. ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਜੀਵਨ-ਕਾਲ ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ- ਜਨਮ 1504 ਈ. ਪਿੰਡ ਮੱਤੇ ਦੀ ਸਰਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਤੇ 1552ਈ. ਵਿੱਚ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਏ।
10.ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨਾਲ਼ ਮੇਲ਼ ਕਿਸ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ?
ਉੱਤਰ- ਅਠਾਈ ਵਰ੍ਹੇ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ
11. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ  ਜੀ ਦੇ ਸਪੰਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕਿਸ ਮੱਤ ਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ- ਸਾ਼ਕਤ ਮੱਤ ਦੇ
12. ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕਿੰਨੀ ਰਚਨਾ ਲਿਖੀ ?
ਉੱਤਰ- 62 ਸਲੋਕ
13. ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ 'ਗਿਆਨ ਦਾ ਸੂਰਜ' ਕਿਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ- ਗੁਰੂ ਨੂੰ
14. ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕਿਸ ਕੋਲੋਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਦੀ ਜਨਮ ਸਾਖੀ ਲਿਖਵਾਈ ?
ਉੱਤਰ- ਭਾਈ ਪੈੜਾ ਮੋਖਾ ਕੋਲੋਂ
15. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਕੀ ਰਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ- ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਨੂੰ ਅਜੋਕੀ ਤਰਤੀਬ ਦੇਣ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ
16. ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਜੀਵਨ-ਕਾਲ ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ- ਜਨਮ 1479ਈ. ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਬਾਸਰਕੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੇ 1574ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਏ।
17. ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸਪੰਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕਿਸ ਮੱਤ ਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ- ਵੈਸ਼ਨੋ ਮੱਤ ਦੇ
18.ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬਾਣੀ ਕਿੰਨੇ ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰਚੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- 17 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ  
19. ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਕਿਹੜੇ ਕਾਵਿ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਚੌਪਦੇ, ਅਸ਼ਟਪਦੀਆਂ, ਸੋਹਿਲੇ, ਛੰਦ, ਅਲਾਹੁਣੀਆਂ, ਪੱਟੀ,ਤੇ ਵਾਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ
20.ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ-ਗ਼ਮੀ ਮੌਕੇ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਬਾਣੀ ਅਨੰਦੁ ਸਾਹਿਬ ਕਿਸ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਰਾਗ ਰਾਮਕਲੀ ਵਿੱਚ

ਸ. ਸੁਖਚੈਨ ਸਿੰਘ ਕੁਰੜ (ਪੰਜਾਬੀ ਅਧਿਆਪਕ)
ਸਰਕਾਰੀ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਮਾਨਾ ਸਿੰਘ ਵਾਲ਼ਾ (ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ)